Bánh ít lá gai Bình Định – Hương vị ngọt ngào miền đất võ

Bình Định – mảnh đất của những người con miền Trung kiên cường, là quê hương của những di sản văn hóa lâu đời và ẩm thực đặc sắc. Nhắc đến Bình Định, không chỉ nhớ về truyền thống võ thuật mà còn nghĩ ngay đến những món ngon dân dã, mang hương vị mộc mạc, giản dị nhưng để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người thưởng thức. Trong đó, bánh ít lá gai là một trong những món đặc sản không thể không nhắc đến khi nói về ẩm thực miền đất võ.

Nguồn gốc và ý nghĩa của bánh ít lá gai

Bánh ít lá gai có nguồn gốc từ lâu đời, gắn liền với nét văn hóa của người dân Bình Định. Bánh không chỉ là món ăn quen thuộc trong các dịp lễ, tết, cưới hỏi mà còn là biểu tượng của lòng hiếu khách và sự đoàn kết của cộng đồng. Đặc biệt, bánh ít lá gai còn mang ý nghĩa về mặt tinh thần, thể hiện sự biết ơn và tình cảm kính trọng đối với ông bà tổ tiên. Bánh ít lá gai xuất hiện trong các lễ cúng tổ tiên, là món quà tặng được ưa chuộng, biểu tượng cho sự chân thành và gắn kết của người dân xứ Nẫu.
Tên gọi “bánh ít” còn gợi nhớ đến câu ca dao nổi tiếng của người dân Bình Định:

Muốn ăn bánh ít lá gai,
Lấy chồng Bình Định cho dài đường đi.

Câu ca dao thể hiện tình yêu, sự gắn bó của người con gái Bình Định đối với quê hương và bánh ít lá gai chính là món quà đặc biệt, mang theo hương vị quê nhà đến với những người xa xứ.

Nguyên liệu và cách làm bánh ít lá gai

Mặc dù có nhiều loại bánh ít khác nhau trên cả nước, nhưng bánh ít lá gai của Bình Định vẫn mang hương vị rất riêng. Để làm ra những chiếc bánh ít thơm ngon, người dân nơi đây phải tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu cho đến các công đoạn chế biến.
Nguyên liệu chính để làm bánh ít lá gai bao gồm bột nếp, lá gai, đường và nhân đậu xanh hoặc dừa. Tất cả đều được chọn lựa kỹ càng để đảm bảo bánh có hương vị ngon nhất.
•    Lá gai: Là nguyên liệu quan trọng để tạo nên màu đen và mùi thơm đặc trưng của bánh ít. Lá gai được hái từ cây gai rừng, sau khi được rửa sạch, lá sẽ được luộc chín rồi đem xay nhuyễn. Đây là công đoạn đòi hỏi sự khéo léo để giữ được màu xanh đen tự nhiên của lá gai.
•    Bột nếp: Gạo nếp ngon sẽ được ngâm nước từ 4-5 giờ, sau đó đem xay thành bột. Bột nếp mịn hòa quyện với phần lá gai đã xay tạo nên hỗn hợp dẻo dai, làm vỏ bánh.
•    Nhân bánh: Bánh ít lá gai truyền thống thường có nhân đậu xanh hoặc dừa. Nhân đậu xanh được làm từ đậu xanh nấu chín, nghiền mịn, trộn cùng với đường. Còn nhân dừa được làm từ dừa tươi nạo sợi, xào với đường và một chút gừng để tạo hương thơm.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu, người làm bánh sẽ nặn bột thành những viên nhỏ, dàn mỏng rồi cho nhân vào giữa, gói lại thành hình tháp nhỏ. Bánh sau đó được gói trong lá chuối, đem đi hấp chín. Khi bánh chín, vỏ bánh dẻo, có màu xanh đen đặc trưng của lá gai, nhân bánh ngọt bùi hòa quyện tạo nên hương vị thơm ngon khó quên.

Hương vị đặc trưng của bánh ít lá gai Bình Định

Bánh ít lá gai Bình Định mang đến một hương vị ngọt ngào nhưng không quá gắt, vị dẻo của bột nếp quyện với mùi thơm dịu của lá gai, hòa lẫn với nhân đậu xanh béo bùi hoặc dừa thơm lừng. Điều này tạo nên sự độc đáo riêng biệt của bánh ít lá gai, khác với những loại bánh khác. Mỗi chiếc bánh khi cắn vào, người ăn sẽ cảm nhận được sự dẻo mịn của vỏ bánh, vị ngọt vừa phải, nhân bánh mềm, tan trong miệng.
Không chỉ dừng lại ở hương vị, bánh ít lá gai còn chứa đựng nét văn hóa truyền thống của người dân Bình Định. Bánh thường được dùng trong các dịp lễ hội, đám cưới hay làm quà biếu. Đây là món quà mang đậm chất miền Trung, vừa mộc mạc vừa chân thành.

Bánh ít lá gai – Món quà đậm đà hương vị miền Trung

Khi đến với Bình Định, du khách thường chọn bánh ít lá gai làm quà biếu cho người thân, bạn bè. Không chỉ bởi hương vị thơm ngon, mà còn vì đây là món ăn mang đậm dấu ấn văn hóa của vùng đất võ. Mỗi chiếc bánh ít như gửi gắm trong đó tình cảm, sự kính trọng và lòng biết ơn đối với người nhận.
Bánh ít lá gai không chỉ phổ biến ở Bình Định mà còn được yêu thích ở nhiều nơi khác. Người dân xa quê khi nhớ về quê hương, nhớ về Bình Định đều nghĩ ngay đến những chiếc bánh ít lá gai thơm dẻo, gợi nhớ hương vị tuổi thơ.