Bánh xèo Quảng Ngãi – Vị giòn tan từ miền Trung

Bánh xèo là món ăn quen thuộc, đặc sản của nhiều vùng miền trên cả nước. Tuy nhiên, bánh xèo Quảng Ngãi có nét đặc trưng riêng, phản ánh rõ nét văn hóa ẩm thực của người dân miền Trung. Với lớp vỏ giòn rụm, hương vị thơm ngon từ bột gạo, tôm, thịt và các loại rau ăn kèm, bánh xèo Quảng Ngãi đã trở thành món ăn không thể bỏ lỡ khi du khách đặt chân đến vùng đất này.

1. Nguồn gốc và tên gọi bánh xèo Quảng Ngãi

Tên gọi “bánh xèo” có lẽ xuất phát từ âm thanh “xèo xèo” khi đổ bột gạo vào chảo nóng đang được tráng mỡ hay dầu. Món bánh này không chỉ là món ăn dân dã, mà còn là biểu tượng ẩm thực của người dân miền Trung. Bánh xèo Quảng Ngãi có nhiều nét riêng biệt so với các loại bánh xèo ở những địa phương khác. Với hình thức chế biến đơn giản nhưng tinh tế, người dân nơi đây đã tạo nên một món ăn đặc trưng từ nguyên liệu quen thuộc trong đời sống hàng ngày.

2. Nguyên liệu đơn giản nhưng đậm đà

Nguyên liệu làm bánh xèo Quảng Ngãi không quá cầu kỳ, chủ yếu gồm bột gạo, thịt heo, tôm, giá đỗ và các loại rau ăn kèm. Gạo để làm bánh thường là gạo lúa cũ được ngâm nước vài giờ rồi xay thành bột mịn. Để món bánh thêm phần thơm ngon, người dân Quảng Ngãi thường pha bột gạo với nước theo tỷ lệ vừa phải, sau đó cho thêm hành lá cắt nhỏ để tăng hương vị. Bánh xèo Quảng Ngãi được làm từ bột gạo trắng, trộn với nước và không có bột nghệ như nhiều nơi khác.
Nhân bánh xèo rất đa dạng, có thể là thịt heo thái mỏng, tôm đất tươi, hay thậm chí nấm mối, giá đỗ. Đối với tôm, người ta thường chỉ lặt râu và đuôi, để nguyên con cho vào bánh. Điểm đặc biệt là bánh xèo Quảng Ngãi không có giá đỗ nhiều như những nơi khác mà chỉ rắc vừa đủ để giữ được hương vị tinh túy của bánh.

3. Cách đúc bánh xèo Quảng Ngãi

Cách đúc bánh xèo cũng rất đơn giản. Đầu tiên, người ta sẽ đun nóng dầu trong chảo rồi đổ một muỗng bột gạo đã pha loãng vào khuôn bánh, khiến bột nhanh chóng nở ra và tạo ra âm thanh “xèo xèo” đặc trưng. Khi bột vừa se lại, người làm sẽ cho thịt heo, tôm và giá đỗ vào, sau đó đậy nắp để bánh chín đều.
Bánh xèo ngon nhất khi được đúc trong các khuôn gang, đường kính khuôn khoảng 20cm. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, khuôn càng lâu đời thì bánh đúc ra càng ngon, không bị dính và cháy. Điều này lý giải vì sao những chiếc bánh xèo Quảng Ngãi luôn có độ giòn đặc trưng, khiến người ăn không thể cưỡng lại.

4. Thưởng thức bánh xèo Quảng Ngãi
Khi thưởng thức bánh xèo Quảng Ngãi, người ta thường cuộn bánh cùng rau sống như xà lách, diếp cá, rau thơm và dưa leo. Các loại rau này không chỉ giúp làm giảm độ béo của bánh mà còn tăng thêm hương vị tươi mát. Bánh xèo Quảng Ngãi không thể thiếu chuối chát cắt lát và dưa leo, góp phần tạo nên vị chua chát, thanh mát đặc trưng của món ăn.
Nước chấm bánh xèo cũng là một phần quan trọng, quyết định độ ngon của món ăn. Ở Quảng Ngãi, nước chấm chủ yếu là nước mắm pha tỏi, ớt hoặc mắm nêm đặc trưng của vùng đất này. Một số người có thể thay thế bằng mắm ruốc, trộn thêm tỏi, ớt xanh và một ít đường, tạo thành chén nước chấm đậm đà, thơm ngon.

5. Bánh xèo vỏ – Biến tấu độc đáo của bánh xèo Quảng Ngãi

Ngoài bánh xèo thông thường với nhân tôm, thịt, Quảng Ngãi còn nổi tiếng với món bánh xèo vỏ. Đây là một biến tấu độc đáo của món bánh xèo, có nguồn gốc từ các làng chài ven biển như Sa Huỳnh. Bánh xèo vỏ chỉ đơn giản là bánh bột gạo, không có nhân tôm hay thịt. Thay vào đó, người ta rắc thêm một chút hành lá để tạo hương thơm đặc trưng.
Bánh xèo vỏ thường được ăn kèm với mắm ruốc, một loại nước chấm đậm đà, cay nồng, kết hợp với tỏi, ớt và chanh. Dù không cầu kỳ, nhưng bánh xèo vỏ vẫn chiếm được cảm tình của nhiều thực khách nhờ hương vị giản dị, dân dã nhưng ấm áp, gợi nhớ về những ngày đông mưa lạnh ở miền Trung.